Các nhà khoa học “tìm ra” ngày đầu tiên mà chiếc máy tính xưa nhất Trái đất bắt đầu hoạt động

Thứ Hai 28/08/2023
GVN360

Cơ chế Antikythera là chiếc máy tính xưa nhất mà con người tìm thấy, và lần đầu tiên nó hoạt động được cho là vào khoảng năm 178 TCN.

Cơ chế Antikythera (Antikythera mechanism) được tạo ra vào khoảng giữa năm 200 TCN và 60 TCN, và đây được cho là cơ chế máy tính (computer mechanism) xưa nhất Trái đất. Dĩ nhiên, vì đã quá lâu đời nên thiết bị cổ đại này có nhiều phần bị hư hỏng nặng. Nhưng dù bị rỉ sét nhiều như thế, các nhà khoa học có thể đã tìm ra được ngày đầu tiên mà chiếc máy này hoạt động (hay còn được gọi là “Day Zero”).

máy tính xưa

Cơ chế này thực chất là một cái đồng hồ lên dây cót bằng tay, dùng để tính lịch mặt trời, mặt trăng, sự di chuyển của các hành tinh, và dự báo ngày nhật thực. Thiết bị này được phát hiện hơn 100 năm trước trong một cái xác con tàu tại hòn đảo Antikythera.

Kể từ lúc đó, cơ chế này đã tác động đến hiểu biết của chúng ta về những tiến bộ kỹ thuật của người Hy Lạp cổ đại. Qua đó, nó cho thấy người Hy Lạp cổ đại có cách tính thời gian xịn sò hơn rất nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ.

Nhưng cũng như những cơ chế đo lường khác, nó cần phải được cân chỉnh. Đối với một cái đồng hồ như cái này thì việc cân chỉnh sẽ cần phải có một ngày khởi đầu để bảo đảm tính chính xác. Theo nghiên cứu mới đây, ngày cân chỉnh đó có thể rơi vào khoảng thời gian mặt trăng ở vị trí đỉnh (apogee position) – tức là vị trí xa nhất của nó tính từ Trái đất, và sự kiện này sẽ tạo ra một loại nhật thực.

máy tính xưa

Ông Aristeidis Voulgaris của Tổng cục Văn hóa và Du lịch Thessaloniki ở Hy Lạp đã cho rằng ngày cân chỉnh sẽ rơi vào khoảng 23 tháng 12 năm 178 TCN. Ngoài ra, cùng khoảng thời gian đó cũng xảy ra các sự kiện thiên văn quan trọng liên quan đến văn hóa, càng làm củng cố cho giả thuyết trên. Thêm vào đó, dòng chữ khắc trên thiết bị này có đề cập cụ thể đến thời điểm đông chí, thế nên nhóm nghiên cứu càng có thêm bằng chứng để đi đến kết luận như vậy.

Tuy nhiên, có 4 nghiên cứu độc lập khác lại cho rằng ngày cân chỉnh lại gần với năm 204 TCN hơn. Những tính toán này được dựa trên khoảng thời gian mà cơ chế này có thể dự đoán các sự kiện thiên văn một cách chính xác nhất, nhưng lại đặt ngày cân chỉnh vào mùa hè. Thế nên các nhà nghiên cứu cũng “gãi đầu” vì không biết trong trường hợp này thì nó sẽ liên quan thế nào đến thời điểm đông chí được khắc trên thiết bị.

Có vẻ như vẫn còn một khoảng thời gian dài trước khi các nhà khoa học có thể thống nhất được “Day Zero” của cơ chế Antikythera này là ngày nào.

Tóm tắt ý chính:

Cơ chế Antikythera được tạo ra vào khoảng giữa năm 200 TCN và 60 TCN
Đây được cho là cơ chế máy tính xưa nhất Trái đất
Cơ chế này là một cái đồng hồ dùng để tính lịch mặt trời, mặt trăng, sự di chuyển của các hành tinh, và dự báo ngày nhật thực
Đối với một thiết bị như cái này thì việc cân chỉnh sẽ cần phải có một ngày khởi đầu để bảo đảm tính chính xác
Theo nghiên cứu mới đây, ngày cân chỉnh đó có thể rơi vào khoảng thời gian mặt trăng ở vị trí đỉnh
Ông Aristeidis Voulgaris của Tổng cục Văn hóa và Du lịch Thessaloniki ở Hy Lạp cho rằng ngày cân chỉnh sẽ rơi vào khoảng 23 tháng 12 năm 178 TCN

Mời các bạn tham khảo thêm một số thông tin liên quan tại GVN 360 như:

Nguồn: PC Gamer